۱. صنعت توزیع گاز مایع
LPG را می توان در چندین بخش مختلف از جمله خانگی، تجاری، صنعتی، کشاورزی و برای حمل و نقل استفاده کرد. هر جا که نیاز به گرما، نور یا برق باشد، LPG می تواند مزایای خود را هم برای کاربران نهایی و هم برای جامعه به عنوان یک کل ارائه کند.
بیش از ۱۰۰۰ کاربرد LPG وجود دارد. صدها میلیون نفر در حال حاضر از LPG استفاده می کنند و برای هزاران کاربرد، در تجارت، صنعت، حمل و نقل، کشاورزی، تولید برق، پخت و پز، گرمایش و اهداف تفریحی به آن وابسته هستند.
LPG اغلب راه حل ایده آل برای گرمایش ساختمان است – تمیز، پایدار و در همه جا در دسترس است. میلیونها خانه در سراسر اروپا در حال حاضر از LPG به عنوان منبع گرمایش استفاده میکنند، زیرا در مناطقی فراتر از شبکه گاز، جایگزینی تمیز، کارآمد و مدرن است. مزایای نسبی LPG می تواند آن را به یک راه حل گرمایشی بسیار جذاب تبدیل کند. LPG می تواند نیازهای انرژی یک خانوار را برآورده کند و در عین حال کیفیت هوای داخل خانه را افزایش می دهد و به حفاظت از سلامت انسان کمک می کند. LPG با تولید سطوح بسیار پایین ذرات معلق و همچنین انتشار گوگرد و NOx، به تمیزتر و ایمن تر ماندن خانه ها برای ساکنان کمک می کند. شواهد علمی اخیر همچنین نشان می دهد که برخی از انواع ذرات معلق، به ویژه کربن سیاه – که بیشتر به عنوان دوده شناخته می شود – باعث گرم شدن کره زمین می شود و LPG به عنوان یک سوخت گازی تمیز تقریباً هیچ کربن سیاهی منتشر نمی کند و بنابراین تأثیر آن بر آب و هوا کاهش می یابد. LPG در واقع، ۳۵٪ کمتر از زغال سنگ و ۱۲٪ کمتر از نفت CO2 منتشر می کند.
LPG خودرو که با نام اتوگاز نیز شناخته می شود، پرمصرف ترین سوخت جایگزین در اروپا است. با بیش از ۱۵,۰۰۰,۰۰۰ وسیله نقلیه که در حال حاضر روی اتوگاز کار می کنند و توسط شبکه جایگاههای سوختی با بیش از ۴۶۰۰۰ سایت خدمات رسانی می شود.
LPG به طور گسترده ای برای بسیاری از کاربردهای صنعتی مانند گرمایش فضا و فرآیند (از جمله عملیات حرارتی فلزات)، برش اکسی پروپان، جوشکاری، ماشین آلات برق رسانی، تولید غذا، گرمایش آب، یخ زدایی، بسته بندی کوچک، تامین انرژی کوره های صنعتی، استفاده می شود.
صنعت ساخت و ساز یکی دیگر از حوزه هایی است که LPG در آن به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد. کاربردهای خاص شامل گرمایش قیر، تعمیر و ساخت جاده ها، روشن کردن علائم راه و نورافکن است. پیمانکاران ساختمان از LPG در خشک کن های ساختمان های صنعتی و بخاری های فضایی استفاده می کنند. کاربردهای دیگر شامل لوله کشی، سقف سازی، جوشکاری، ذوب و ساخت آجر می باشد. تولیدکنندگان محصولات آئروسل به پروپان خالص در حد مزرعه برای پیشرانی محصولات خانگی (مواد آرایشی، خوشبو کننده هوا، حشره کش ها و غیره) نیاز دارند.
LPG به شکلهای مختلفی در اختیار مصرفکنندگان قرار می گیرد. این امکان وجود دارد که برای مصرفکنندگان بزرگ مانند مجتمعهای مسکونی و صنایع در محل مصرف مخازنی در بالای زمین یا زیرزمین نصب شده و LPG به صورت بالک به آنها تحویل داده شود. شکل دیگر توزیع LPG با ارائهی سیلندرهای گاز LPG در اوزان مختلف میباشد.
شکل دیگر میتواند شبکه های توزیع خط لوله باشد. شبکههای توزیع خط لوله، انرژی را به دورافتادهترین مکانها میرسانند و به کاربران اطمینان میدهند که قابلیت عملی مشابه متان را دارند. شبکههای توزیع از یک فروشگاه استفاده میکنند که از آن لولههای زیرزمینی به کاربران منفرد میرسند و گاز را مستقیماً به خانههایشان میرسانند و مصرف آن با کنتور اندازهگیری میشود. ذخیرهسازی سوخت معمولاً در لبهی مراکز شهر قرار دارد و بهگونهای قرار دارد که با محیط آنها همخوانی داشته باشد.
۲٫ شرکت مشابه خارجی
AYGAZ ترکیه
Aygaz که در سال ۱۹۶۱ تأسیس شد، تنها شرکت کاملاً یکپارچه LPG در ترکیه است که در تمام فرآیندهای LPG، از جمله تهیه، ذخیره سازی و پر کردن، و همچنین تولید و فروش دستگاه های LPG فعالیت می کند. Aygaz همچنین اولین و تنها شرکت عمومی LPG در ترکیه است و در حال حاضر خدمات خود را در ۸۱ شهر با تقریباً ۲۲۵۹ فروشنده سیلندر گاز و ۱۷۸۹ پمپ بنزین ارائه می دهد.
محصولات و خدمات AYGAZ
تامین LPG: این شرکت با داشتن شناورهای دریایی LPG با کیفیت را از تامین کنندگان جهانی برای تحویل به شبکهی توزیع خود و سایر شرکتهای توزیع LPG ترکیه تامین میکند.
پرکردن سیلندرهای LPG:
آیگز علاوه بر ۵ پایانه دریایی، ۶ تاسیسات پرکن و ۷ مرکز توزیع، دارای ۱ مرکز تولیدی است که همگی مطابق با استانداردهای بین المللی بوده و با استفاده از آخرین فناوری کار می کنند. Aygaz با ۱۷۸۰۰۰ متر مکعب بزرگترین ظرفیت ذخیره سازی LPG را در ترکیه دارد.
حمل و نقل دریایی:
آیگاز از سال ۱۹۶۷ عملیات حمل و نقل دریایی را با استفاده از کشتی های خود انجام داده است و دارای سه کشتی LPG است که به طور ویژه مجهز و کاملاً تحت فشار هستند.
حمل و نقل زمینی:
آیگاز از تریلرهای نفتکش برای انتقال گاز مایع به جایگاههای سوخت استفاده می کند که مستقیماً توسط خط لوله یا حمل و نقل دریایی سرویس نمی گیرند.
ساخت تجهیزات:
آیگاز سیلندرها، سوپاپ ها، مخازن گاز فله کوچک، تنظیم کننده های فشار و موارد مشابه را در تاسیسات خود واقع در منطقه صنعتی سازمان یافته Gebze تولید می کند.
خدمات باربری و توزیع:
با رشد بخش حمل و نقل بسته و تحویل به مصرفکنندهی نهایی به دنبال رشد تجارت و اقتصاد الکترونیک، آیگاز این فرصت را شناسایی کرده و با بهرهگیری از زیرساختها و شبکهی نمایندگیهای خود و تجربهی بالا در خدمات تحویل درب منزل، یک کسب و کار جدید در حوزهی خدمات تحویل درب منزل با نام Sendeo راهاندازی کرده است وقصد دارد یکی از مهمترین بازیگران این بخش باشد.
۳٫ بازار
بازار جهانی گاز مایع(LPG) در سال ۲۰۲۱ به ارزش ۱۲۸٫۴ میلیارد دلار آمریکا رسید. پیش بینی می شود که این بازار تا سال ۲۰۲۷ به ۱۶۴٫۴ میلیارد دلار برسد و CAGR ۲/۴ درصد را در طول سال های ۲۰۲۲-۲۰۲۷ نشان دهد.
برخی از عوامل افزایش تقاضا برای LPG عبارتند از: افزایش مصرف گاز خودرو، و جمعیت بزرگ نیمه شهری و روستایی در آفریقا، آمریکای لاتین و آسیا و اقیانوسیه. البته در کشور ایران بهدلیل سیاستهای اتخاذ شده، گسترش شبکه گاز طبیعی درشهرها و روستاها روند تقاضا برای مصرف خانگی نزولی است اما باوجود افزایش گازسوز کردن(LPG) خودروها بهصورت غیر استاندارد توسط افراد مصرف LPG بالا رفته است که این افزایش تقاضا نامطمئن خواهد بود چرا که غیرقانونی بوده و سیاستگذار هم تصمیمی برای مصرف LPG در حمل و نقل ندارد.
۴٫ شرکت پرسیران گاز
شرکت پرسیران گاز از ادغام ۲ شرکت بزرگ و پرسابقه پرسی و ایران گاز تشکیل شده است. در حال حاضر شرکت پرسي ايران گاز (سهامي خاص) به عنوان بزرگترين شرکت توزيع کننده گازمايع در ايران با برداشت ماهانه ۷۰ هزارتن گازمايع از مبادي پالايشگاه و حمل به محل هاي مصرف، داراي ۵۲ درصد بازار مصرف و بيش از ۲۰ ميليون مصرف کننده است. این شرکت دارای یک شرکت تابعه حمل و نقل بین المللی پرسی گاز ، يک واحد پشتيباني و خدمات فني و مهندسي، یک کارخانه ساخت و تعمير سيلندر در قزوين (پرسيلندر)، سه شرکت خارجي مشارکتي (اتيوپي و افغانستان) و دو شرکت مشارکتي (اميدگاز خراسان و مشعل گاز قشم) میباشد.
هلدینگ پرسی ایران گاز بیش از ۶,۰۰۰,۰۰۰ مشتری در انواع مختلف از جمله نیازهای تجاری، صنعتی و خانگی را به شدت تامین می کند، علاوه بر این، بیش از ۱۲،۰۰۰،۰۰۰ سیلندر دایره ای را با استفاده از ویژگی های استاندارد خود پشتیبانی می کند. این شرکت دارای ۴۰ زیرساخت سیلندرپرکنی، شبه توزیع گسترده با بیش از ۱۶۰۰ و ۳۰۰۰ نمایندگی و۲۵۲ قرارداد تامین سوخت برای صنایع مانند کاشی و سرامیک، پادگانها و …. میباشد.
میزان گاز مایع توزیعی این شرکت در سال ۹۷ برابر با ۸۳۵ هزار تن بوده که نیمی از سهم بازار کشور را در تولید مصرف گاز مایع سیلندری در کشور بر عهده دارد.
محصولات وخدمات پرسیران گاز:
احداث کارخانه ساخت و تعمیر سیلندر
طراحی و اجرای پروژه های ذخیره سازی LPG و سایر فرآورده های نفتی و ساخت تانکرهای فله
احداث خطوط لوله انتقال نفت و گاز، ایستگاه های تخلیه و بارگیری
ساخت مخازن و سایر تجهیزات مرتبط با صنعت نفت و گاز
ایجاد تاسیسات پر کردن سیلندر در مقیاس های مختلف
آموزش کارشناسان فنی و اپراتورها
۵٫ برخی از شرکت های مشابه داخلی
شرکت بوتان
در مرداد ماه سال ۱۳۳۲ به عنوان اولین توزیع کننده گاز مایع در ایران تاسیس گردید. این شرکت، گاز مایع مورد نیاز ۵/۲ میلیون خانوار مصرف کننده گاز سیلندر ۲، ۱۱ و ۵۰ کیلو گرمی و مشترکین عمده صنعتی، خدماتی و تجاری خود را از طریق ۷۰ تاسیسات و یک هزار نمایندگی در سراسر کشور توزیع می نماید و با احتساب توزیع گاز مایع به صورت عمده (بالک) سالانه بیش از ۴۶۰٫۰۰۰ تن گاز مایع مصرف کنندگان کشور را تامین می نماید.
شرکت بوتان دارای ۲۱% کل بازار مصرف گاز مایع در کشور میباشد که با توجه به گسترش سایر سوختها به ویژه گاز طبیعی و نیز حضور سایر رقبا در شهرهای مختلف درصد این سهم متفاوت میباشد.
پارس گاز نیک اختر
شرکت پارس گاز نیک اختر به عنوان یکی از شرکت های توزیع کننده گاز مایع در ۱۷ آبان ماه سال ۱۳۴۵ تاسیس گردید. این شرکت گاز مایع بهصورت سیلندرهای ۲، ۱۱، ۳۳، ۴۵ کیلویی به شکل بالک ارائه میدهد و همچنین ظروف ذخیرهسازی گاز مانند سیلندر و تانکرها را تولید میکند.